Conclusies en advies

Knelpunt route landbouwverkeer door Terheijden en Wagenberg

De route door Wagenberg en Terheijden kan niet gezien worden als verkeersveilige route voor het landbouwverkeer aangezien deze route grotendeels door de bebouwde kom loopt (sluit niet aan bij motie voor nieuwe wetgeving landbouwverkeer), geen gescheiden afwikkeling met fietsverkeer kent en overlapt met het primaire fietsnetwerk, schoolroutes en Goeiestoepkesroutes (potentiële verkeersveiligheidsrisico’s), door versmallingen en geparkeerde voertuigen niet aan de gewenste breedte kan voldoen en te veel overlast veroorzaakt bij omwonenden (oudere panden direct aan de weg).

De route sluit hiermee niet aan bij het SPV, de wetswijziging voor landbouwerkeer die is ingevoerd^[1] en bij het gemeentelijk beleid. De N285 is gesloten voor landbouwverkeer en sluit daarmee aan bij het beleid van de provincie.

De eerste conclusie die we kunnen trekken is dat de gemeente Drimmelen een knelpunt heeft met betrekking tot het landbouwverkeer, maar dat de oplossing via de provinciale weg niet per definitie een verbetering van de verkeersveiligheid oplevert. Het provinciale beleid is immers ook gestoeld op verkeersveilgheidsprincipes (o.a. snelheidsverschillen en inhaalbewegingen door landbouwverkeer kunnen leiden tot verkeersonveilige situaties op provinciale wegen). Een zorvuldige afweging moet gemaakt worden om de situatie voor beide partijen naar tevredenheid op te lossen.

Met de Kadastermethode is onderzocht wat het effect is van het openstellen van de provinciale weg op routes van agrarisch landbouwverkeer. Het openstellen van de provinciale weg N285 leidt er niet toe dat het landbouwverkeer verdwijnt uit de kern van Wagenberg en Terheijden rijdt (tenzij de route door de kern helemaal wordt afgesloten). Wel leidt het tot een vermindering van het aantal routes door de kernen hoewel het oplossend vermogen laag lijkt. Voor bepaalde routes blijft de route door de kern de meest directe route (Kadastermethode is op basis van kortste route bepaald, mogelijk dat in de praktijk routes die langer zijn, maar wel beter rijden, vaker gebruikt worden).

Belangrijk om hierbij te vermelden is dat de Kadastermethode geen inzicht geeft in het loonwerkverkeer. Dit verkeer verplaatst zich over langere afstanden waarbij de N285 waarschijnlijk veelvuldig gebruikt gaat worden. Ook houdt de methode geen rekening met de bestaande beperkingen op de route zoals de beperkte doorrijdhoogte van het viaduct onder de A59 op de Houteindsestraat.

De variant waarbij alleen de kernen werden gesloten leidde niet tot onbereikbare percelen waarmee de variant in principe uitvoerbaar is. Het landbouwverkeer gaat dan gebruik maken van de onderzochte alternatieven.

Mogelijke alternatieve routes/ oplossingsrichtingen

Voor deze alternatieven zijn consequenties beschreven voor verkeersveiligheid, doorstroming, kosten, oplossend vermogen, onzekerheden en beleid zijn consequenties per mogelijke oplossingsrichting benoemd. Deze zijn samengevat in deze tabel.

Onderzocht is wat mogelijke alternatieve routes of oplossingsrichtingen zijn voor de route door Terheijden en Wagenberg en wat consequenties daarvan zijn. Het betreft:

A. Route via Stuivezandsestraat: via Brandestraat, Stuivezandsestraat, Houteindestraat, Schransmansdreef, Witteweg, Munnikenhof

B. Route via Bredeweg

C. Parallelle route langs N285. Hier ligt deels al een parallelweg. Hier dient langs een deel van de provinciale weg nieuwe infrastructuur aangelegd te worden (zie paarse stippellijn).

D. Als variant op C: parallelle route langs N285 tussen Brandestraat en Zeggelaan. Vanaf Zeggelaan route door Terheijden. De Zeggelaan wordt heringericht.

E. Eerste weg verlengen tot aan de Wagenbergsestraat. Koude oversteek bij Vogelstraat gaat er op termijn uit, landbouwverkeer dient dan over te steken bij Hoevenseweg (al rekening mee gehouden in kaart).

F. Route via N285 (gelijk aan tracé C, zie paarse lijn in onderstaande figuur).

G. Gedragsmaatregelen, communicatie en bewustwording.

In onderstaande figuur zijn het huidige tracé en mogelijke alternatieve routes/ nieuwe routes weergegeven voor landbouwverkeer.

Mogelijke alternatieve routes. Klik op de X rechts bovenin de afbeelding voor een vergrootte weergave van de afbeelding.

De problematiek bij Terheijden en Wagenberg laten zich uitspitsen in de noord - zuidrichting en de oost-westrichting.

Alternatieve routes buiten de bebouwde kom (niet via de provinciale weg) - via de westzijde en oostzijde van de huidige route – leiden tot lange omrijdafstanden. Dit heeft te maken met fysieke barrières die aanwezig zijn zoals de Mark, snelwegen en provinciale wegen die maar op een paar locaties te kruisen zijn en veelal beperkingen hebben (met name te laag) en daarmee niet volledig toegankelijk voor landbouwverkeer.
De routes door Wagenberg hebben veelal een oost-west richting. De omrijafstand via de parallelweg N285 is te groot voor het landbouwverkeer om hier gebruik van te maken. Ook zijn er diverse percelen aan de westkant van Wagenberg gelegen die bereikt worden via de kern. Mogelijke oplossing is te zoeken naar een verbinding tussen de Hoevenseweg en de Moerdijkseweg om het verkeer om de kern van Wagenberg heen te leiden. Op deze manier zijn ook alle percelen snel te bereiken.
Als alternatief voor de onveilige oversteek bij de Vogelstraat over de N285- (in toekomst Hoevenseweg), kan de parallelweg doorgetrokken worden tot de Wagenbergsestraat, zodat er ook een doorgaande oost-west route ontstaat langs de provinciale weg. Landbouwverkeer kan de provinciale weg dan kruisen bij de rotonde, waar de snelheid van het verkeer al laag ligt.
Mogelijk alternatief voor landbouwverkeer in noord-zuid richting is het doortrekken van de parallelweg langs de N285 of een combinatie daarvan met route door de Zeggelaan, hierbij zijn enkele kanttekeningen (o.a. aandachtspunt bij aansluiting A59). Tevens zijn hier kosten aan verbonden in verband met uitbreiden van infrastructuur.
Voor het openstellen van de provinciale weg N285 voor landbouwverkeer zijn ook consequenties beschreven. Beleid van de provincie is om geen landbouwverkeer toe te laten op provinciale wegen. Er is een afwegingskader voor het onderzoek naar geschikte alternatieve routes of nieuwe routes bij het sluiten van een provinciale weg, niet voor het openen van een provinciale weg.
Volgens het beleidskader van de provincie is landbouwverkeer toelaten in ieder geval uit te sluiten op de N285 tussen A59 en Breda in verband met hoge intensiteiten. Op andere delen is deels een parallelweg beschikbaar, mogelijk is om ontbrekende delen van de parallelweg aan te leggen (zie eerder benoemd) eventueel in combinatie met een alternatieve route.
Aanvullend op een alternatieve route, zijn er aanvullende maatregelen mogelijk die al op korte termijn gedaan kunnen worden om verkeersveiligheid te verbeteren en die leiden tot meer onderling begrip tussen verschillende weggebruikers en bewoners (o.a. gedragsmaatregelen en communicatie). Deze maatregelen leiden niet tot een alternatieve route voor het doorgaande landbouwverkeer en zijn geen structurele oplossing. Deze maatregelen dienen naast mogelijke, structurele oplossingen uitgevoerd te worden.

Advies

Ons avies met betrekking tot het landbouwverkeer in Wagenberg en Terheijden is als volgt (uitgesplitst naar maatregelen voor de korte en lange termijn):

Korte termijn

De kernen Wagenberg en Terheijden per direct sluiten voor breed landbouwverkeer aangezien alle percelen via alternatieve routes bereikbaar zijn. Dat kan door de voertuigen geen ontheffing te verlenen voor een route door de kern/ RDW geen mandaat te geven om een ontheffing te verlenen aan brede voertuigen op deze wegen (brede voertuigen dienen een ontheffing aan te vragen om op de openbare weg te rijden).
In overleg te treden met de lokale agrariërs en loonwerkers of zij zich herkennen in deze conclusies.
Inzetten op gedrags- en communicatiemaatregelen om op korte termijn de verkeersveiligheid te verbeteren en creëren van meer onderling begrip tussen verschillende weggebruikers en bewoners. Deze maatregelen leiden niet tot een alternatieve route voor het doorgaande landbouwverkeer en zijn geen structurele oplossing. Deze maatregelen dienen naast mogelijke, structurele oplossingen uitgevoerd te worden.
Gemeente Drimmelen dient met de provincie in gesprek te gaan om de parallelstructuur langs de N285 te completeren en te bezien op welke wijze het landbouwverkeer ter hoogte van de A59 via de N285 kan worden afgewikkeld (zie maatregel bij lange termijn). Tevens bespreken wens van gemeente om een pilot uit te voeren met openstellen van (een deel) van de N285). Belangrijk aandachtspunten bij een pilot zijn het vaststellen van het doel, bepalen wanneer het wel en wanneer het geen succes is en wanneer een pilot wordt omgezet in een definitieve situatie.

Lange termijn

Inzetten op verbetering van de alternatieve routes zodat deze door agrariërs eenvoudiger zijn te gebruiken. Het betreft het faciliteren van routes in zowel noord-zuidelijke richting (mogelijk is om ontbrekende delen van de parallelweg aan te leggen eventueel in combinatie met een alternatieve route, bijvoorbeeld via de Zeggelaan) en oost-westelijke richting (doortrekken parallelweg N285 tot aan rotonde bij Wagenbergseweg of verbeteren oversteek Hoevenseweg)

1 Wegbeheerders streven een “ja, tenzij” beleid na: in principe worden de wegen vrijgegeven behalve als er redenen zijn vanuit het oogpunt van - in ieder geval - verkeersveiligheid om dat niet te doen. Er dient te worden onderzocht welke maatregelen genomen kunnen worden om de kansen die deze wetswijziging biedt, optimaal in te zetten voor een vergroting van de verkeersveiligheid.